Door Hieke de Zeeuw
Kun je met een analyse van Facebook iemands succes in een functie beter voorspellen dan met reguliere IQ- en persoonlijkheidstests? Ja, zegt Donald Kluemper, hoogleraar aan de Northern Illinois University. En dat is lang niet altijd negatief, zo blijkt uit zijn onderzoek. Juist kandidaten met een open, levendig en ongecompliceerd profiel worden aangemerkt als creatieve, intelligente en nieuwsgierige mensen die gemakkelijk in de omgang zijn. Een paar feestfoto’s meer of minder maakt echt niet uit.
Naast de gebruikelijke persoonlijkheid- en IQ test, halen organisaties steeds vaker gegevens uit sociale media om te voorspellen of sollicitanten zullen passen in de organisatie en wie de beste papieren heeft voor de baan. Door te kijken naar iemands presentatie op internet verandert je het referentiekader, zegt Kluemper. Vraag je een sollicitant tijdens een regulier assessment – ‘bent u een harde werker?’ – dan volgt meestal een min of meer sociaal wenselijk antwoord. Traditionele test die zijn gebaseerd op zelfevaluatie krijgen hierover vaak kritiek; je kunt je erin trainen en ze zijn te manipuleren. Is het op Linkedin nog mogelijk om de werkelijkheid wat mooier voor te stellen, op Facebook is dat echt een stuk ingewikkelder. Bekijkt iemand een Facebookprofiel met in het achterhoofd de vraag: werkt deze persoon hard? – dan bepaalt die op een andere manier zijn beeld over de potentiële kandidaat.
Betrouwbaar onderzoek
Kluemper en zijn team onderzochten op welke manier organisaties betrouwbare data over sollicitanten uit sociale media kunnen halen. Ze lieten een speciaal geïnstrueerd testpanel Facebookprofielen van studenten ‘scoren’ op een aantal in assessments gebruikelijke eigenschappen, zoals toewijding, betrouwbaarheid, emotionele stabiliteit, extraversie en openheid. Het testpanel bekeek in ongeveer tien minuten post, foto’s, likes en commentaren van de studenten. Daarnaast vulden de studenten zelf een in organisaties veelgebruikte persoonlijkheidstest is. Beide onderzoeken leverden per eigenschap een score op. Na zes maanden, de studenten waren ondertussen aan het werk, werden hun leidinggevenden gevraagd een performancescore te geven op diezelfde eigenschappen. De scores die waren verkregen via het in korte tijd bestuderen van Facebook bleken hier het dichtst bij te liggen.
Iemands profiel op Facebook in heel korte tijd scannen, blijkt dus een betere voorspeller van het succes in een baan dan reguliere persoonlijkheidstest. In een ander onderzoek van Kluemper bleek dat ook de kans op het succesvol afronden van een studie door middel van Facebook-analyse betrouwbaarder is dan IQ- en persoonlijkheidstests.
Goudmijn versus privacy
Veel recruiters gebruiken gegevens van kandidaten op sociale media nog op een negatieve manier. Te open, te veel likes en comments, te veel privé foto’s zijn eerder een min dan een plus voor iemands geschiktheid. Kluemper stelt: ‘Reguliere assessments worden vaak gebruikt om iemands onmogelijkheden vast te stellen en risico’s uit te sluiten.’ In zijn onderzoek naar data uit Facebook blijkt dat juist de kandidaten die daar erg actief zijn, positief scoren op verschillende eigenschappen, zoals sociale vaardigheden en gemakkelijk om mee samen te werken. Mensen die open staan voor nieuwe ervaringen werden door het testpanel aangemerkt als intellectueel nieuwsgierig en creatief, bijvoorbeeld omdat ze posten over boeken en quotes van anderen. En dat zijn nu net de eigenschappen die organisaties zoeken in moderne werknemers, geschikt om goed te fungeren in snel veranderende technologische en economische omstandigheden.
Internet geeft organisaties een goudmijn aan informatie maar Kluemper waarschuwt. Er zijn heel veel juridische restricties bij het gebruiken van gegevens op internet: ‘Van veel vragen die je in een sollicitatiegesprek om privacyredenen niet mag stellen vind je het antwoord wel gewoon op internet. De vraag is dan, wat kun je daar mee?’
Donald H. Kluemper is te gast op het NSvP symposium: Assessment anno 2012: co-creatie in de cloud? Dit artikel verscheen deze week ook op de website www.innovatiefinwerk.nl.